Trong bài blog mới nhất, Vitalik Buterin đã nêu bật ba mối đe dọa chính ảnh hưởng đến tính phi tập trung của Ethereum và đề xuất các giải pháp khắc phục.
Các Mối Đe Dọa và Giải Pháp Đề Xuất
Hôm 16/05, Peter Szilagyi, nhà phát triển nổi tiếng trong cộng đồng Ethereum, đã chỉ ra ba vấn đề lớn đang đe dọa sự phi tập trung của giao thức: MEV, Liquid Staking và yêu cầu về phần cứng của các node. Những yếu tố này làm giảm khả năng tham gia của các cá nhân nhỏ lẻ và tập trung quyền lực vào tay những người có nguồn lực mạnh mẽ hơn.
Vitalik Buterin đã đăng một bài blog ủng hộ các quan điểm của Szilagyi, đồng thời phân tích chi tiết và đề xuất các giải pháp để khắc phục.
Vấn đề 1: MEV và Các Giải Pháp
MEV (Maximal Extractable Value) xuất hiện khi những người tạo khối có thể thay đổi thứ tự giao dịch để tối đa hóa lợi nhuận. Điều này dẫn đến việc các tác nhân lớn có khả năng tối ưu hóa thuật toán để thu lợi nhuận nhiều hơn, gây ra sự không công bằng.
Có hai chiến lược để giải quyết vấn đề MEV: “giảm thiểu MEV” và “cách ly MEV”. “Giảm thiểu MEV” nhằm phát triển các lựa chọn không có MEV và giảm thông tin cho người xác nhận giao dịch. “Cách ly MEV” chấp nhận MEV nhưng giới hạn ảnh hưởng của nó bằng cách tách nhiệm vụ chọn giao dịch từ người xác nhận sang các nhà xây dựng giao thức.
Giải pháp này kết hợp với mô hình inclusion lists, cho phép validator chỉ chọn những giao dịch bắt buộc trong một khối. Việc sắp xếp giao dịch sẽ do các nhà xây dựng đảm nhiệm, đảm bảo tính phi tập trung và giảm nguy cơ các cuộc tấn công MEV.
Buterin kết luận: “Chúng ta cần giảm thiểu ảnh hưởng của MEV càng nhiều càng tốt.”
Vấn đề 2: Liquid Staking
Hiện tại, phần lớn người dùng staking thông qua các nền tảng như Lido, Rocket Pool, và ether.fi thay vì tự mình trở thành validator do yêu cầu stake tối thiểu 32 ETH và khó khăn trong kỹ thuật vận hành node.
Điều này dẫn đến sự tập trung quyền lực, ảnh hưởng đến tính phi tập trung của mạng lưới. Để giải quyết, Vitalik đề xuất:
- Cải tiến công nghệ như Verkle Tree và EIP-4444 để giảm yêu cầu phần cứng và đơn giản hóa việc thiết lập node.
- Giảm mức staking ETH tối thiểu.
- Tối ưu hóa client Ethereum để người dùng dễ dàng vận hành node.
- Hỗ trợ pool staking phi tập trung.
Mục tiêu là xây dựng hệ thống staking cá nhân, không phụ thuộc vào các giao thức, tăng tính phân quyền nhưng vẫn duy trì sự ổn định và an toàn cho Ethereum.
Vấn đề 3: Yêu Cầu Phần Cứng Của Các Node Validator
Việc chạy một node Ethereum hiện nay khá phức tạp và tốn không gian lưu trữ lớn, làm nhiều người không đủ khả năng thực hiện. Để giảm yêu cầu phần cứng, Ethereum cần triển khai EIP-4444 và Verkle Tree, sử dụng mạng lưới phân tán để lưu trữ dữ liệu và giảm sự phụ thuộc vào các tác nhân lớn.
Trong điều kiện lý tưởng, tất cả các công nghệ này sẽ được sắp xếp lại với nhau, thậm chí cả các ví EVM như MetaMask, Rabby cũng sẽ có node tích hợp để xác minh giao dịch. Tầm nhìn này được gọi là “The Verge”.
Buterin kết luận bài viết bằng cách kêu gọi cộng đồng Ethereum đối mặt với những thách thức này: “Chúng ta nên trân trọng và cải thiện những đặc tính làm nên sự độc đáo của Ethereum.”
Trong một bài đăng trên X, Buterin bày tỏ sự hài lòng khi chứng kiến cuộc tranh luận giữa các thành viên cộng đồng với mục tiêu phát triển hệ sinh thái Ethereum.