Giới thiệu

Runes – Động lực mới cho mạng lưới Bitcoin

Sau Ordinals và BRC20, Runes đã trở thành một phát kiến đáng chú ý, góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của mạng lưới Bitcoin. Hiện tại, chúng ta đang ở giai đoạn đầu của hệ sinh thái Runes, thời điểm này là lý tưởng để các dự án phát triển sản phẩm chuẩn bị cho một mùa Runes đầy triển vọng trong tương lai.

Khởi đầu của Runes Protocol

Block 840.000 được chọn làm điểm bắt đầu của Runes Protocol. Ngày 20/04/2024, trùng với sự kiện Bitcoin Halving lần thứ 4, Runes chính thức mainnet, tạo ra sự cuồng nhiệt lớn trên mạng lưới Bitcoin về số lượng và phí giao dịch. Tuy nhiên, sự nhiệt tình này không kéo dài, chỉ sau 3 ngày, số lượng giao dịch giảm mạnh và sau 1 tuần, mọi thứ gần như trở lại bình thường.

Runes Protocol – Sự thay đổi nhất thời hay điều chỉnh lành mạnh?

Liệu Runes Protocol chỉ là sự fomo nhất thời hay là sự điều chỉnh lành mạnh để tiếp tục tăng trưởng trong dài hạn? Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu toàn cảnh hệ sinh thái Runes Protocol, tình hình hoạt động và các dự án nổi bật để trả lời câu hỏi này.

Sơ lược về Runes Protocol

Runes Protocol là giao thức phát hành fungible token trên mạng lưới Bitcoin, được tạo ra bởi Casey Rodarmor – người sáng lập giao thức Ordinals nổi tiếng. Điểm khác biệt lớn nhất của Runes Protocol là nó sử dụng mô hình UTXO, giúp hiệu suất thực thi hiệu quả hơn và giảm tình trạng “spam UTXO”. Dữ liệu được lưu trong UTXO làm cho Runes trở nên on-chain hơn.

Ngoài ra, tên của các token Runes bị giới hạn số lượng ký tự và không chứa khoảng trống, ví dụ: SATOSHI•NAKAMOTO. Tên của Runes có tối đa 26 ký tự nhưng ban đầu chỉ từ 13-26 ký tự được phép tạo, các ký tự ngắn hơn sẽ được mở khoá dần mỗi 4 tháng trong 4 năm.

Tình trạng hoạt động

Trong ngày đầu ra mắt, Runes Protocol đã mang về cho miner 1.289 BTC tiền phí giao dịch (~90 triệu USD). Sau đó, phí giao dịch duy trì ở mức 100-300 BTC/ngày trước khi giảm mạnh. Hiện tại, phí giao dịch từ Runes Protocol chỉ khoảng 2-3 BTC mỗi ngày.

Dù số lượng và chi phí giao dịch Runes giảm mạnh, nhưng nếu so sánh tương quan với các loại giao dịch khác, Runes vẫn chiếm thị phần lớn. Từ sau khi Runes Protocol ra đời, mạng lưới Bitcoin gần như chỉ còn hai loại giao dịch là Bitcoin thông thường và Runes.

Hiện tại, mỗi ngày có khoảng 100-200 Runes mới được tạo ra. Sau một tháng hoạt động, số lượng Runes lũy kế là 74 nghìn cùng 4,6 triệu địa chỉ ví.

Hệ sinh thái và các dự án nổi bật

Hệ sinh thái Runes

Dù mới chỉ hơn một tháng mainnet, Runes Protocol đã phát triển khá nhanh. Các dự án trong hệ sinh thái Runes có thể chia thành 6 nhóm lớn:

1. Mint / Launchpad: Luminex, Unisat, Runespad, OrdinalsBot, Ordbit, Metarunes, Magic Runes, SatoSea, Ordinals Wallet.
2. Marketplace / Dex: OKX Web3, Magic Eden, Unisat, Ordinals Wallet, ApeSwap, LFG, SatsX, Saturn, RuniGun, RunePro, Whales Market.
3. Lending: Liquidium, Runessance, Runeflex.
4. Wallet: Xverse Wallet, Unisat Wallet, OKX Wallet, Magic Eden Wallet, Leather Wallet, Ordinals Wallet.
5. Tool/Explorer: Ord.io, Best In Slot, SatScreener, Geniidata, Ordiscan, Btctool, RuneMine, Runesmarketcap.
6. Runes Project: UNCOMMON•GOODS, SATOSHI•NAKAMOTO, RSIC•GENESIS•RUNE, WANKO•MANKO•RUNES, ANARCHO•CATBUS, Z•Z•Z•Z•Z•FEHU•Z•Z•Z•Z•Z.

Các dự án Runes nổi bật

• UNCOMMON•GOODS: Rune đầu tiên được tạo bởi Casey, không giới hạn tổng cung, mint tự do trong 4 năm.
• SATOSHI•NAKAMOTO: Rune bí ẩn, không có thông tin về đội ngũ phát triển nhưng được cộng đồng ủng hộ mạnh mẽ.
• RSIC•GENESIS•RUNE: Dự án pre-rune cho phép chủ sở hữu NFT RSIC thực hiện mining để nhận miễn phí, vốn hoá khoảng 180 triệu USD.
• WANKO•MANKO•RUNES: Memerune dựa trên câu chuyện của Casey Rodarmor, tổng cung 75.250.000.
• ANARCHO•CATBUS: Memerune lấy cảm hứng từ tên trong phần giới thiệu trang cá nhân của Casey, vốn hoá khoảng 3 triệu USD.
• Z•Z•Z•Z•Z•FEHU•Z•Z•Z•Z•Z: Rune thứ hai được etch sau UNCOMMON•GOODS, tạo bởi Fehu team.

Lời kết

Runes đang góp phần đáng kể vào sự phát triển của mạng lưới Bitcoin. Thời điểm hiện tại là lý tưởng để các dự án phát triển sản phẩm cho một Runes Season đầy triển vọng trong tương lai. Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về hệ sinh thái Runes và các dự án nổi bật.