Vào ngày 22/06, Light Protocol đã công bố ra mắt công nghệ “ZK Compression” hợp tác với Helius Labs. Công nghệ này sẽ nén và lưu trữ dữ liệu trực tiếp trên sổ cái của Solana, thay vì lưu trữ trên các tài khoản thông thường.
Theo thông báo trên nền tảng X, công nghệ “ZK Compression” giúp mở rộng quy mô hiệu quả hơn trên Layer-1 Solana mà không cần tới các layer-2.
ZK Compression: Tối Ưu Hóa Lưu Trữ Dữ Liệu
ZK Compression được thiết kế để nén trạng thái giao dịch, giúp giảm đáng kể chi phí và cải thiện hiệu suất, đồng thời duy trì tính toàn vẹn và bảo mật của dữ liệu. Thay vì lưu trữ toàn bộ dữ liệu nén trên tài khoản, chỉ có giá trị “hash” của dữ liệu nén được lưu trữ trên sổ cái của Solana. Khi cần xác thực dữ liệu nén, hệ thống sẽ sử dụng giá trị “hash” để kiểm tra tính toàn vẹn của dữ liệu. Nếu dữ liệu ngoài chuỗi và “hash” khớp nhau, dữ liệu được xác nhận là chính xác và chưa bị thay đổi.
Lợi Ích của ZK Compression
- Giảm chi phí lưu trữ dữ liệu với khả năng nén trạng thái.
- Duy trì tính bảo mật và tăng cường hiệu suất trên Solana.
- Cho phép các dự án trên Solana tương thích linh hoạt với cả trạng thái nén và trạng thái thông thường, mà không cần thay đổi cấu trúc hiện tại.
Hiệu Quả và Tiết Kiệm Chi Phí
Light Protocol cho biết ZK Compression sẽ cho phép các nhà phát triển lưu trữ 100 hợp đồng token được nén với chi phí chỉ khoảng 0,000004 SOL, giảm tới 5000 lần so với chi phí thông thường là khoảng 0,2 SOL. Một tài khoản PDA nén có thể rẻ hơn tới 160 lần. Nhà sáng lập Helius Labs, Mert Mumtaz, cho biết một đợt airdrop cho 1.000.000 người dùng hiện tại sẽ tốn hơn 260.000 USD để xác minh trạng thái, nhưng với ZK Compression thì chỉ còn 50 USD.
Phản Hồi Từ Giới Chuyên Gia
Giám đốc Chiến lược tại Solana, Austin Federa, ca ngợi ZK Compression vì đã giải quyết một trong những điểm yếu chính mà các tổ chức và dApps phải đối mặt: chi phí lưu trữ tài khoản on-chain. Ông khẳng định rằng công nghệ này sẽ cắt giảm chi phí, giúp việc đưa hàng triệu người dùng lên blockchain trở nên khả thi.
Phản Đối Từ Cộng Đồng Ethereum
Cộng đồng Ethereum đã lên tiếng chỉ trích công nghệ này. Nhà sáng lập ZKsync, Alex Gluchowski, cho rằng nếu ứng dụng ZK Compression, Solana sẽ không thể hoạt động theo một thể thống nhất. Nhà đầu tư Ethereum, Ryan Berckmans, cũng chỉ trích rằng Solana đang nói dối khi tuyên bố công nghệ này sẽ thay đổi toàn bộ cách mở rộng quy mô Layer-1 mà không cần đến Layer-2.
Phản Hồi Từ Đồng Sáng Lập Solana
Đồng sáng lập Solana, Anatoly Yakovenko, khẳng định ZK Compression thực chất là một Layer-2 nhưng không gặp phải những vấn đề thường gặp của các giải pháp Layer-2 khác. Người dùng không cần chuyển đổi id chuỗi, không cần token quản trị mới và các validator Solana vẫn nhận được tất cả phí giao dịch.
Kết Luận
ZK Compression là một bước tiến lớn trong việc tối ưu hóa khả năng mở rộng và giảm chi phí trên Solana. Công nghệ này giúp lưu trữ dữ liệu hiệu quả hơn, giảm đáng kể chi phí và tối ưu hóa hiệu suất hoạt động của blockchain. ZK Compression khả năng cao sẽ trở thành một giải pháp đột phá, mang lại lợi ích to lớn cho các ứng dụng trên nền tảng Solana, giúp chúng phát triển và mở rộng dễ dàng hơn.